หนังสือเล่มนี้เป็นงานศึกษาเกี่ยวกับกำเนิดและลักษณะของวิชามานุษยวิทยาไทยและสาขาวิชาไทยศึกษาในยุคแรกเริ่มช่วงทศวรรษ 1950 และ 1970 โดยมุ่งไปที่การวิพากษ์และเปิดเผยให้เห็นลักษณะความรู้ทางมนุษยวิทยาของไทยยุคบุกเบิกที่ไม่อาจแยกขาดจากสงครามเย็น ทั้งในฐานะบริบททางประวัติศาสตร์และในฐานะโลกทัศน์ทางสังคมการเมือง