ผมเคยเรียกชุดสัมภาษณ์ของผู้อาวุโสคณะนี้ ว่าเป็นการเล่าขานของผู้ประสงค์จะแทนคุณแผ่นดิน จากการทำหน้าที่อย่างตรงไปตรงมา ด้วยสติปัญญาและความมุ่งมั่นในภารกิจที่ได้รับมอบหมาย แต่ในภาพกว้างกว่านั้น ผมเห็นว่านี่คือ การถอดความเพื่อย้อนกลับไปดูภาพหลายช่วงตอน ของเหตุการณ์บ้านเมืองที่ควรต้องส่งต่อ ไปยังคนรุ่นถัดไปอย่างทะนุถนอมและพิถีพิถัน จึงเรียกความพยายามครั้งนี้ว่า จากปากคำประวัติศาสตร์ สุทธิชัย หยุ่น บันทึก เพราะผมเป็นเพียงผู้บันทึกภาพที่แต่ละท่านเล่าถึงบทบาทส่วนตัว ในสถานการณ์ที่มีผลกระทบต่อความเป็นไปในแต่ละช่วงตอน เป็นบทหนึ่งในเรื่องราวของสังคมไทยที่ควรแก่การจดจำ วิเคราะห์ วิพากษ์ และต่อยอด สำหรับคนรุ่นนี้และรุ่นต่อไป ผมจึงเป็นเพียง ผู้ซักถาม และ ผู้บันทึก ท่านผู้อ่านคือ ผู้รับช่วง พินิจพิเคราะห์ และตัดสินตามแต่ท่านจะมอง จากซอกหลืบไหนของประวัติศาสตร์ชาติไทยของเรา