การสวดมนต์ คําว่า “มนต์” มาจากคําเต็มว่า “พุทธมนต์” ซึ่งหมายถึงพระธรมคําสั่งสอนของ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดังนั้นการสวดมนต์ก็คือ การสาธยาย-พระธรรมคําสั่งสอนของพุทธองค์นั่นเอง ความเป็นมาของการสวดมนต์นั้น เริ่มต้นมาจากความพยายามในการจดจําคําสั่งสอนของ พระพุทธองค์ของบรรดาพระอริยสาวกในครั้งพุทธกาล พระสาวกจะช่วยกันจดจําพระธรรมคําสอน แล้วถ่ายทอดสู่ศิษยานุศิษย์ของตน กล่าวคือ ครูฟังมาจากพระพุทธเจ้า นํามาเล่าให้ศิษย์ฟัง ศิษย์จําคําบอกเล่าของครู แล้วนําไปสวดสาธยายจนจําได้ขึ้นใจ รักษาไว้แล้วจึงถ่ายทอดต่อให้คน อื่นๆ ในสํานักวิธีสืบทอดพระธรรมคําสอนแบบนี้เรียกว่า “มุขปาฐะ” คือ สืบทอดกันมาด้วยปากต่อ ปากโดยตรง ไม่ใช้ตัวหนังสือ ในเวลาต่อมาก็ค่อยๆ พัฒนาขึ้น มีการแบ่งความรับผิดชอบกันทรงจําอย่างชัดเจน จนกระทั่งนํามาสู่การรวบรวมคําสอนของพระพุทธเจ้าออกเป็นหมวดหมู่และซักซ้อมทบทวนกั นจนลงตัว กลายมาเป็น “พระไตรปิฎก” ในระยะแรกพระไตรปิฎกก็ยังคงถ่ายทอดต่อกันมาโดย การท่องจําปากเปล่าแล้วสืบทอดกันมาตามลําดับ เมื่อพระพุทธศาสนาเผยแผ่ไปยังประเทศใด วัฒนธรรมการทรงจําสาธยายธรรมนี้ก็ติดตามไปด้วย จนกลายเป็นกิจวัตรของพระภิกษุสามเณร โดยเราเรียกกิจกรรมนี้ว่า “การทําวัตรสวดมนต์” ในประเทศไทย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงตั้งธรรมเนียมนมัสการ พระเช้าค่ํา ที่เรียกว่าทําวัตรเช้า ทําวัตรค่ํา และทรงพระราชนิพนธ์บทสวดเป็นภาษาบาลีไว้หลาย บทซึ่งยังคงใช้สวดแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบันนี้ จากที่กล่าวมา สรุปได้ว่าการสวดมนต์ก็คือการทรงจําสืบต่อ ถ่ายทอด เรียนรู้พระธรรม คําสั่งสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้านั้นเอง การสวดมนต์ที่กล่าวกันว่ามี อานิสงส์มากก็เพราะว่าสิ่งที่สวดล้วนเป็นหลักธรรมสําคัญของพระพุทธองค์ทั้งสิ้น ถ้าผู้สวดมีความรู้ ความเข้าใจในสิ่งที่สวดด้วย การสวดมนต์ก็จะเป็นการเจริญปัญญาให้กับผู้สวดอีกด้วยการสวดสาธยายธรรมมีประโยชน์หลายประการ ในพระไตรปิฎกก็ได้ระบุถึงประโยชน์ที่จะได้รับไว้ดังนี้ 1. เข้าใจอรรถ เข้าใจพระธรรมคําสอนอย่างแจ่มกระจ่าง 2. เกิดปราโมทย์ (ความรื่นเริงเบิกบานใจ) 3. เกิดปีติ (ความอิ่มเอิบใจ) 4. กายสงบระงับ 5. มีความสุข 6. จิตเป็นสมาธิ 7. เป็นเหตุแห่งวิมุตติ (ความหลุดพ้นจากกิเลส) ที่มา : พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๖ พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต วิมุตติสูตร